برخی از خودروسازان خارجی برند و نوع خاصی از روغن را برای موتور توصیه می كنند، مثل اِلف، شِل، اسو، لیكومولی و غیره آیا می توان روغن با برند دیگری با همان سطح کیفیت استفاده نمود.

واقعیت این است كه می توانید یک روغن با كیفیت و خواص همان روغن توصیه شده از هر برند معتبری را انتخاب كنید و داخل موتور بریزید. الزامی به استفاده از برندهای خارجی توصیه شده توسط خودروساز وجود ندارد.

آیا می توان دو روغن موتور را با هم مخلوط و استفاده كرد؟

بطور کلی چنین چیزی توصیه نمی شود. ولی اگر قصد چنین كاری دارید، حتما باید به ویژگی های اعلام شده برای روغن كه توسط خودروساز توصیه می شود، توجه كنید. مواردی مثل افزودنی ها و نیز گرانروی روغن توصیه شده، باید حتما مورد توجه قرار گیرد. در صورتی كه خواص دو روغن تركیبی كاملا مشابه باشد، این كار مانعی ندارد؛ در غیر این صورت، موتور آسیب می بیند.

آیا با عدم استفاده از برند روغن توصیه شده توسط خودرو سازخودرو از گارانتی خارج می شود؟

خیر، ولی توصیه خودرو ساز در خصوص سطح کیفی و استاندارد مربوطه جدی است و در صورت عدم استفاده از سطح کیفی مورد نظر می تواند باعث اسیب جدی به پیشرانه خودرو موتور شما شود.

آیا می توان از روغن های سنتتیك برای خودرو های قدیمی تر نیز استفاده نمود؟

بطور کلی بواسطه ماهیت روغن موتور های نسل سوم، شامل خصوصیت ویسکوزیته و افزودنی های نسل جدید مصرف آن توصیه نمی شود.

زیرا روغن های نسل جدید به واسطه خاصیت پاك‌كنندگی بالای موتور، باعث خورده شدن و کنده شدن رسوبات حاصله ازبدنه موتور می شود و با این عمل علاوه بر نشت روغن می تواند باعث جلوگیری از عملکرد صحیح سوپاپ و پیستون و گریپاژ یا قفل کردن موتور می شود.

اگر شاهد سیاه بودن رنگ روغن موتور قبل از میزان کیلومتر متعارف بودیم آیا باید فورا روغن موتور را تعویض نماییم؟

بصورت کلی سیاه شدن رنگ روغن موتور به معنای عملکرد صحیح روغن موتور است ولی در صورتی که شرایط و زمان مصرف به پایان رسیده باشد می توان روغن موتور را تعویض نمود البته باید گفت سیاه شدن روغن موتور اصالاً به معنای از بین رفتن خواص روغن موتور نیست. چه بسا اگر رنگ روغنی بعد از عمر طولانی هنوز روشن مانده باشد، به معنای مناسب نبودن آن است.

تفاوت بین روغنهای مینرال و سنتتیک در چیست؟

روغن موتورهای معمولی یا مینرال روغن موتورهایی با پایه معدنی هستند بدین معنی که ازتصفیه نفت خام استخراج شده از زمین به دست می آیند، در طول ۲۰ سال گذشته با پیشرفت تصفیه روغن در جهت بهبود ویسکوزیته آنها رنج دمایی گسترده تری عملکرد و خاصیت روانکاری بیشتری را بر عهده می گیرند این روغنها با ایجاد لایه نازکی ( فیلم ) از روغن موتور اجازه کاهش اصطکاک و افزایش بازده مصرف سوخت را می دهند.

روغن موتورهای سنتتیک یا مصنوعی که از اوائل دهه ۱۹۷۰ میلادی پدیدار شدند، از همان مواد روغن موتورهای معمولی تشکیل شده اند اما آنها با روش پالایش تکنو گیک تولید و تهیه می شوند این روغنها از زنجیره های سنتزی ملکول های هیدروکربن و روغن پایه شامل پلی آلفا اولفین ها، استرهای سنتزی و آروماتیک های آلکیله خواص روغن موتورهای سنتتیک را تشکیل می دهند.

از ویژگی های روغن های سنتتیک روانکاری خوب وکاهش سایش موتور در زمان های طولانی می باشد، و البته روغن موتورهای سنتتیک از روغن موتورهای معمولی بسیار گرانتر بوده و نیاز به تعویض روغن موتور و نیز سایش موتور را از بین نمی برند.

روغن بی کیفیت و غیر استاندارد باعث چه مشکلاتی در موتور خودرو شما می شود؟

 استفاده از روغن كم كیفیت، به تدریج باعث آسیب دیدن موتور می شود. طبیعی است در یک بار استفاده و به سرعت عوارض تخریبی خود را نشان نداده و با گذشت مدت زمان بیش از یک تا دوسال خسارت زیادی به موتور شما وارد امده و باعث صرف هزینه گزاف در تعمیر خودرو خود می شوید و چند برابر انچه که شما در زمان استفاده از روغن نامرغوب و ارزان ذخیره نموده اید که البته می توان این تصمیم را ناشی از شرایط اقتصادی این دوران دانست، به اقتصاد خانوده خود نیز خسارت زیادی وارد می شود.

وظایف و کارکرد روغن موتور چیست؟

روغن موتور سطح داخلی قطعات فلزی را می پوشاند و با ایجاد یک لایه نازک روغن موتور اجازه حرکت روان آنها را داده و سایش و اصطکاک را کاهش می دهد، همچنین به عنوان خنک کننده کمکی موتور، عمل کرده و نیز ذرات جانبی حاصل از احتراق را به تله اندا خته و به فیلتر روغن موتور انتقال می دهد، ضمن اینکه با استفاده از حلالها موتور را نیز تمیز می کند.

در برخی روغنها واژه Energy-Conserving یا كاهنده مصرف انرژی ثبت شده است ایا می توان از این روغنها در هر خودرویی استفاده نمود؟

در حقیقت، واژه Energy-Conserving یا كاهنده مصرف انرژی توسط موسسه نفت آمریكا (API) ساخته تا نشان دهد كه یک روغن در مقایسه با روغن مرجع یا شاخص مقایسه، چقدر عملكرد بهتری دارد. این واژه یک معنای خاص دارد و به معنای كامل بودن روغن و مناسب بودن آن برای هر خودرویی نیست.

آیا می توان به جای روغن سنتتیک از روغن های پایه نفتی استفاده نمود؟

خیر، مدت هاست كه استانداردهای روغن موتور تغییر كرده و بسیاری از روغن ها ترکیبی از روغن های پایه نفتی و سنتتیك هستند. مثل همیشه توصیه این است كه به دفترچه ماشین مراجعه كنید نه گفته های دیگران.

آیا می توان از افزودنی های روغن موتور برای بالا بردن کیفیت عملکرد آن استفاده نمود؟

اضافه نمودن مکمل ها و بهبود دهنده ها به روغن موتور ضرورتی ندارد زیرا هر سطح کیفی با توجه به استاندارد جهانی تولید و تهیه می گردد البته این افزودنی ها عملکرد مثبت دارند ولی این بهبود دهنده ها بیشتر در غالب یک سوژه تبلیغاتی به بازار عرضه شده اند و البته باید در نظر داشته باشید روغنها با توجه به سطح کیفی مورد نظر کلیه بهبود دهنده های مورد نیاز به آن افزوده شده و نیازی به مکمل دیگری نیست ولی در صورت اصرار به استفاده از آن لازم است توجه کافی به فرمولاسیون سطح کیفی روغن مورد استفاده و سازگاری مکمل و بهبود دهنده به روغن خود داشته باشد. برای افزودن طول عمر روغن، هر افزودنی نمی توان به روغن موتور اضافه كرد.

اگر سیاه شدن روغن علامت بدی نیست، پس روغنی كه سیاه نشده هنوز می تواند كار كند؟

خیر. روغن موتور عمر خاصی دارد. میزان پیمایش خودرو، فشار موتور و گرمای محیط، عوامل اصلی تاثیرگذار بر عمر روغن هستند. روغن موتور را به موقع و طبق زمان بندی تعویض كنید، رنگ روغن دلیل محكمی برای تعویض آن نیست.

آیا لازم است قبل سفر برای اطمینان به عملکرد مناسبتر روغن در موتور، روغن موتور خود را تعویض نماییم؟

لزوما خیر، ولی در صورتی که نزدیک به زمان تعویض روغن موتور خود هستید مناسبتر است حداقل یک هفته قبل از سفر اقدام به تعویض روغن موتور بگیرید تا در صورت سهل انگاری تعویض روغنی به موقع متوجه ریزش و نشتی روغن (برای مثال اگر مكانیك پیچ كارتر را دنده به دنده بسته و باعث روغن ریزی شده باشد) شده و با رفع اشکال احتمالی، جلوی هزینه گزاف ناشی از کاهش سطح مطلوب روغن موتور و خرابی آن و تعمیرات احتمالی آن گرفته شود.

آیا همه روغنها در فرایند عملیات روانکاری در موتور تولید لجن می کنند؟

بیشتر اوقات، روغن های بی كیفیت باعث تولید لجن می شوند، بنابراین از روغن های با كیفیت بالا استفاده نمایید كه می توانند آلودگی های موتور را به خوبی در خود بگیرند و تبدیل به لجن هم نشوند.

شایع شده است كه روغن های پارافینی بیشتر لجن می سازند؟

این شایعه به خاطر شباهت حالت مومی لجن به مومی بودنِ پارافین رواج یافته است، در حالی كه بسیاری از روغن های خوبِ امروزی پارافین دارند. پارافین به روغن های پایه نفتی، ثبات، كارایی و طول عمر می بخشد.

تعویض دیر هنگام روغن موتور باعث بروز چه مشکلاتی می شود؟

تعویض دیرهنگام روغن موتور می تواند باعث تشکیل ذرات معلق و لخته که به اصطلاح به ان لجن اطلاق می‌شود شده و دیگر به راحتی نمی‌تواند توسط اویل پمپ، ارسال شود بنابراین گیر می‌کند و ساچمه‌های فنر آن می‌شکند این وضعیت در نهایت منجر به یاتاقان زدن خودرو می‌شود که تعویض یاتاقان، تعویض پیستون‌ها و متعلقات، تراش سرسیلندر، تعویض اویل پمپ و تسمه تایم و همچنین تعویض زنجیر اویل پمپ و هزینه هنگفتی را در پی خواهد داشت. روغن موتور علاوه بر شست‌وشوی قطعات و شناور نگه داشتن قطعات در خود، وظیفه خنک‌کاری موتور را نیز بر عهده دارد که انجام این فرآیند فقط به کمک اویل پمپ امکان‌پذیر است.

 متاسفانه تفکر نامناسب جا افتاده در میان رانندگان این است که فکر می‌کنند اگر بر روی روغن موتوری عدد ۸۰۰۰ کیلومتر درج شده حتماً باید در آن زمان تعویض شود این استاندارد بر اساس شرایط ایده ال و مناسب و نو بودن موتور خودرو درج و استاندارد شده است، غافل از این که شرایط بهینه مقدار کیلومتر مندرج بر روی قوطی به شرایط متعادل بسیاری وابسته است، و از جمله انها شرایط محیطی شامل سرد و گرم بودن محیط زندگی و رانندگی، مرطوب بودن و …. شرایط تند و پرشتاب بودن و ترافیک و تعدد استارت زدن ها، سوخت با کیفیت نا مناسب، همه و همه در کیفیت روغن و عملکرد آنها و کاهش اثرات روانکاری مطلوب و تخریب سریعتر روغن موتور موثر می باشند .

آیا این جمله صحیح است که اگر بیشتر از میزان استاندارد مندرج در موتور روغن در داخل موتور بریزیم، بهتر كار می كند؟

این حقیقت ندارد و چه بسا باعث نشت روغن و دردسرهای بعدی شود. ممكن است روغن از سرسیلندر نشت كند و یا وارد قسمت هایی شود كه نباید بشود. روغن موتور باید دقیقا مطابق اندازه استاندارد استفاده شود.

بهبود دهنده ها (ادتیوها) چه هستند و چه وظایفی دارند؟

ترکیبات شیمیایی پیچیده ای هستند که به دو گروه عمده تقسیم می شوند.

 گروه اول: موادی هستند که طول عمر روغن موتور را افزایش می دهند. اگر این مواد به روغن پایه اضافه نشده باشند و این روغن در داخل موتور ریخته شود، بعد از طی مسافت بسیار کوتاهی، باید روغن را تعویض کرد.

گروه دوم: موادی هستند که محدوده عملکرد روغن را وسیعتر می کنند. برای مثال، روغن پایه های متداول در6- درجه سانتیگراد به تدریج سفت شده و در نهایت منجمد می شوند.

در نتیجه با چنین روغنی، هرگز نمی توان به مناطق سردسیر مسافرت کرد.

با اضافه نمودن مواد افزودنی خاصی به روغن این امکان به وجود می آید که موتور خودرو در شرایط متنوع جغرافیایی و آب و هوایی به راحتی کارکند.

نوع روغن پایه های بکارگرفته شده در روغن موتور پرتکس، جزءکدام دسته می باشند؟

روغن پایه استفاده شده در تولید روغن با کلیه گرید های تولیدی هر سه نوع با کیفیت درجه یک وارداتی از نوع مینرال و نیمه سنتتیک (semi synthetic) و سنتتیک از برترین تامین کنندگان معتبر جهانی از کشور های ترکمنستان، مالزی با روغن پایه گروه 2 و 3 با کیفیت بالای وارداتی در تولید محصول با کیفیت روغن موتور پرتکس بکار برده می شود

چه زمانی باید روغن موتور خود را تعویض کنیم؟

بر اساس کیفیت روغن و توصیه شرکت سازنده می توان از روغن موتور بهره برد ولی باید همواره در نظر داشت که تخریب روغن و زمان تعویض به عوامل بسیاری وابسته است که خود فرد راننده به آن بیشترین آگاهی را دارد.

بنابراین میزان استارت زدنهای خودرو ترافیک شرایط سخت رانندگی، سرما و گرما و رطوبت و … در از بین رفتن خواص موثر روغن موتور موثر بوده و در صورتیکه چنین وضعیتی را دارید مقداری از کیلومتر مصرفی را برای این موضوع در نظر بگیرید و از کل کسر نمایید.

جمع بندی بطور مثال اگر در همه شرایط سخت و فوق الذکر هستید اگر روغن شما 8000 کیلومتر را تایید نموده است با احتساب عوامل کاهنده کیفیت روغن موتور، مناسب است در 5 تا 6000 کیلومتر روغن موتور و فیلتر روغن خود را در هر وعده تعویض نمایید و 2 تا 3000 کیلومتر را برای موارد مذکورکسر نمایید.

دقیقا چه موضوعاتی را می توان از عوامل کاهنده عمر واقعی روغن موتور دانست؟

عواملی هستند که باعث می‌گردند عمر روغن موتور زودتر کاهش یابد ؛ مهمترین این عوامل عبارتند از:

١– تعداد دفعات روشن و خاموش شدن موتور: در عمل احتراق سوخت در موتور، مقداری بخارآب نیز تولید می‌گردد. در صورتی که موتور سرد باشد، بخارآب میعان شده و قطرات آب از رینگ‌های پیستون عبور کرده و وارد روغن موجود در کارتر می‌گردد. وجود آب در داخل روغن موتور هم باعث زنگ‌زدگی و خوردگی قطعات موتور شده و هم باعث فساد زودهنگام روغن موتور می‌گردد.

٢- کیفیت نامناسب سوخت :میزان گوگرد اثر به سزائی بر کیفیت روغن موتور دارد. هرچه میزان گوگرد بالاتر باشد. میزان اسیدی شدن روغن موتور نیز افزایش می‌یابد و در نتیجه عمر روغن موتور کاهش می‌یابد. این عامل بالاخص در مورد موتورهای دیزل که گازوئیل مصرف می‌کنند نمود بیشتری دارد.

٣- دمای محیط: هنگامی که هوا گرم بوده و دمای هوا بالاست، موتور و همچنین روغن موتور نیز گرم است. در نتیجه پس از روشن شدن موتور، مدت زمان مورد نیاز برای گرم شدن موتور بسیار کوتاه است، بنابراین میزان مایع شدن بخارآب و آلوده شدن روغن موتور به آب بسیار کمتر از حالتی است که دمای هوا سرد است.

٤- وضعیت موتور: هرچقدر موتور فرسوده‌تر باشد، به دلیل سایش، فاصله بین پیستون و سیلندر افزایش می‌یابد و در نتیجه گازهای حاصل از احتراق بیشتر به داخل کارتر نفوذ می‌کنند و روغن موتور در وضعیت حادتری قرار می‌گیرد.

٥- توقف طولانی مدت: اگر روغن برای مدت زمان نسبتاً طولانی درون کارتر بماند بدون این که موتور روشن شود، علی‌رغم عدم کارکرد موتور، کارآیی روغن کاهش می‌یابد که مهمترین دلایل این امر، ایجاد ترکیبات کمپلکس و حضور آب خواهند بود.

منظور از شرایط سخت در رانندگی که می باید روغن موتور زودتر تعویض گردد چیست؟

  • سرعت خیلی زیاد خودرو (تخته گاز رانندگی کردن).
  • رانندگی با بار زیاد و در سر بالائیها و یدک کشیدن ها.
  • زیاد در جا کارکردن موتور (مثل ترافیک سنگین).
  • رانندگی در سرما، قبل از اینکه موتور کمی گرم شده باشد.
  • به طور مستمر مسافتهای کوتاه را طی کردن وخودرو را خاموش و روشن کردن به ویژه در سرما
  • رانندگی در هوائی که خیلی مرطوب و یا خیلی گرد و غبار داشته باشد.

آیا روغن های مولتی گرید باعث کاهش مصرف سوخت می گردند؟

بلی –روغن موتوری که گرانروی (غلظت ) پایین داشته باشد، طبیعتا در برابر حرکت قطعات موتور مقاومت کمتری از خود نشان می دهد و در نتیجه باعث کاهش مصرف سوخت می گردد. البته گرانروی روغن موتور نباید آنقدر پایین باشد طبیعتا در برابر حرکت قطعات موتور مقاومت کمتری از خود نشان می دهد و در نتیجه باعث کاهش مصرف سوخت می گردد.

درصورتیکه نیاز به اضافه نمودن روغن موتور شدیم مناسب است چگونه عمل کنیم ؟

بطور کلی مناسب است از همان روغن موتوری که در موتور خودرو خود ریخته ایم برای سر ریز نمودن استفاده نمود و درصورتیکه این اطلاعات را در اختیار نداریم در صورت ضرورت بر اساس توصیه کارخانه سازنده خودرو با رعایت SAE و API ، به مقدار کم می توان از روغن دیگری استفاده نمود.

  ولی به منظور جلوگیری از هرگونه آسیب احتمالی به موتور خودرو مناسب است با توصیه کارخانه سازنده و رعایت استاندارد های توصیه شده روغن موتور را بطور کامل تعویض نمود.

آیا روغن موتور تاریخ انقضاء دارد؟

هر چند زمان قطعی خاصی در رابطه با روغن موتور های مینرال (نفتی) تعیین نگردیده، ولی توصیه شده به علت تخریب احتمالی عناصر موجود در روغن موتور (روغن موتور مظروف، دور از رطوبت و حرارت)، حداکثر سه الی چهار سال پس از تاریخ تولید مصرف گردد.

 حتی اگر اتومبیل زیاد کار نکند، در صورت ریخته شدن روغن داخل موتور، توصیه می شود بدون احتساب کیلومتر کارکرد، حداقل شش ماه بدون تحرک، به دلیل احتمال ته نشین شدن و رسوب و احتمال مشکلات فنی و گریپاژ( قفل کردن موتور)، روغن موتور تعویض گردد.

روغن دنده (واسکازین) چیست؟

یکی دیگر از روغن هایی که در خودرو مصرف می شود، روغن دنده یا واسکازین است. واسکازین کلمه روسی روغن دنده یا  (Gear oil)  می باشد.

این روغن ها در گیربکس و دیفرانسیل خودرو استفاده می شوند و با روغن موتور فرق دارند. روغن دنده دارای مواد افزودنی مخصوصی است (EXTERME PERESSURE) که دنده ها را در مقابل فشار محافظت می کند. روغن دنده مخصوص دیفرانسیل چون در شرایط سخت تری کار می کند، باید از روغن دنده گیربکس قوی تر باشد. این روغن ها نیز مانند روغن موتور بر اساس سطح کیفیت (API) و ویسکوزیته گرانروی (SAE) طبقه بندی می شوند.